De Europese Erfrechtverordening

Met ingang van 17 augustus 2015 is de nieuwe Europese Erfrechtverordening van kracht. Nu heeft ieder land eigen regels voor het antwoord op de vraag welk recht van toepassing is op de vererving en afwikkeling van een nalatenschap. Dit kan bijvoorbeeld bij vermogen in het buitenland betekenen dat er op één nalatenschap meerdere rechtstelsels van toepassing zijn. Na de inwerkingtreding van de Europese Erfrechtverordening wordt dit een stuk eenvoudiger. De verordening zorgt ervoor dat in bijna alle EU-landen dezelfde regels zullen gelden voor het antwoord op de vraag welk recht van toepassing is op de vererving en afwikkeling van een (grensoverschrijdende) nalatenschap.

Rechtskeuze: uitbrengen vóór 17 augustus 2015!

De verordening regelt onder meer welk erfrecht op een nalatenschap van toepassing is. Belangrijk daarbij is of erflater voor zijn overlijden een rechtskeuze heeft uitgebracht. Overlijdt een erflater op of na 17 augustus 2015 zonder het doen van een rechtskeuze, dan is in beginsel het recht van zijn laatste gewone verblijfplaats van toepassing op zijn nalatenschap. Heeft de erflater voor zijn overlijden in zijn testament een rechtskeuze uitgebracht, dan wordt die keuze in beginsel gerespecteerd. Op die manier is het nu nog mogelijk om te kiezen voor een rechtsstelsel, dat op grond van de verordening niet meer kan worden gekozen. Op basis van de Nederlandse regels op dit moment kan een rechtskeuze worden uitgebracht voor het erfrecht van het land waarvan erflater de nationaliteit bezit op het moment van de rechtskeuze of op het tijdstip van zijn overlijden of voor het recht van het land waar de erflater zijn gewone verblijfplaats heeft op het moment van de rechtskeuze of op het tijdstip van zijn overlijden. Vanaf 17 augustus 2015 worden de rechtskeuzemogelijkheden beperkt: er kan enkel worden gekozen voor het recht van het land van de nationaliteit van de erflater op het moment van zijn rechtskeuze of op het tijdstip van zijn overlijden. Is het alsnog doen van een rechtskeuze wenselijk, dan dient dit dus vóór 17 augustus 2015 te gebeuren!

Europese Verklaring van Erfrecht

De Europese erfrechtverklaring heeft als doel om bewijs te leveren van bijvoorbeeld de hoedanigheid van erfgenaam of de bevoegdheden van een executeur. Met deze erfrechtverklaring wordt het eenvoudiger voor erfgenamen, rechtstreeks tot de nalatenschap gerechtigde legatarissen en voor executeurs of beheerders van de nalatenschap, om in een andere lidstaat hun rechtspositie aan te tonen. De Europese erfrechtverklaring heeft dus een bewijsrechtelijke functie. Vergelijkbaar met onze Nederlandse verklaring van erfrecht, zoals we die kennen in artikel 4:188 BW. De Europese erfrechtverklaring kan worden afgegeven door een autoriteit in een lidstaat. De nationale bevoegde autoriteit van afgifte is of een gerecht van een lidstaat of een andere autoriteit die krachten het nationale recht bevoegd is om een erfopvolging te behandelen. Er is voor gekozen om de notaris aan te wijzen als de autoriteit van afgifte van een Europese erfrechtverklaring. Er is een uniform formulier vastgesteld dat als Europese erfrechtverklaring zal gaan gelden.