Verplichte calamiteitenmelding

Het is u vast niet ontgaan. Het UMC Utrecht is in opspraak gekomen omdat het een tweetal incidenten, met dodelijke afloop, op de KNO-afdeling niet zou hebben gemeld. Onder druk van het televisieprogramma Zembla zouden de incidenten alsnog bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg zijn gemeld. De IGZ is inmiddels een onderzoek gestart.

Het UMC Utrecht zou de hierboven beschreven meldingen hebben moeten doen op grond van artikel 4a van de Kwaliteitswet Zorginstellingen (‘KWZ’). In artikel 4a lid 1 van de KWZ is bepaald dat de zorgaanbieder aan de ingevolge artikel 8 met het toezicht belaste ambtenaar – de IGZ – onverwijld iedere calamiteit die in de instelling heeft plaatsgevonden meldt. Het tweede lid van artikel 4a beschrijft voorts wat een calamiteit is. Hieronder wordt verstaan “een niet-beoogde of onverwachte gebeurtenis, die betrekking heeft op de kwaliteit van de zorg en die tot de dood van of een ernstig schadelijk gevolg voor een patiënt of cliënt van de instelling heeft geleid.” Een ruime definitie dus. De wetgever heeft de definitie meerdere keren toegelicht, en aangegeven dat gedacht kan worden aan medisch, verpleegkundig of technisch handelen in het kader van de zorg dat tot de dood van of tot ernstige schade voor de patiënt leidt. Hierbij kan het gaan om foutief handelen, om falen van apparatuur maar ook om situaties waarbij door een gebrekkige of verouderde organisatie van de zorg slachtoffers vallen.

De KWZ wordt per 1 januari 2016 vervangen. De bepaling over de calamiteitenmelding blijft echter wel bestaan, in artikel 11 van de nieuwe Wet Kwaliteit, Klachten en Geschillen Zorg (Wkkgz). Deze wet treedt op 1 januari 2016 in werking. Voor wat betreft het melden van gebeurtenissen – incidenten – gaat de Wkkgz bovendien nog een stapje verder. Elk incident moet volgens artikel 10 lid 3 aan de patiënt of diens nabestaande worden gemeld. Blijkens de formulering van de bepaling gaat het bij een ‘incident’ om een gebeurtenis die voor de patiënt merkbare gevolgen heeft of kan hebben. Een incident omvat volgens de wetgever mede een bij de zorg gemaakte fout. De Wkkgz eist daarenboven, tot slot, dat er ook een aantekening van het incident in het dossier van de patiënt moet worden gemaakt. Daarbij moet ook worden vermeld wanneer het incident heeft plaatsgevonden en welke andere behandelaren daarbij waren betrokken.

Heeft u vragen over de Wkkgz in het algemeen, of over bijvoorbeeld specifiek het moeten doen van (calamiteiten)meldingen? Neem dan gerust contact met ons op.