Varen op de Utrechtse grachten: niet zonder risico!

De aansprakelijkheid van een schipper in de Utrechtse grachten wordt geregeld op verschillende plaatsen in de wet, waaronder het Burgerlijk Wetboek (BW), het Binnenvaartpolitiereglement (BPR) en diverse wet- en regelgeving van Gemeente Utrecht.

Bij het vaststellen van aansprakelijkheid is artikel 6:162 BW, beter bekend als de onrechtmatige daad, van groot belang. Als een schipper wordt aangesproken voor geleden schade, zal beoordeeld moeten worden of sprake is van een onrechtmatige daad. Hierbij zijn onder meer de volgende vijf elementen van belang:

1. Onrechtmatigheid: kwalificeert de handeling als onrechtmatig? Op grond van de wet is een handeling (of het nalaten daarvan) onrechtmatig als:
   • daarmee een inbreuk is gemaakt op het recht van een ander;
   • daarbij in strijd met een wettelijke plicht is gehandeld; of
   • de handelswijze van de schipper in strijd is met hetgeen hem volgens het ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamde.
     
2. Schade: heeft de aanvaring daadwerkelijk schade veroorzaakt aan personen of eigendommen?
3. Causaal verband: is de schade het directe gevolg van de onrechtmatige daad?
4. Relativiteit: strekt de geschonden norm tot het beschermen tegen de schade die zich heeft voorgedaan?

Indien dit vijftal vragen bevestigend kan worden beantwoord dan is de schipper – in beginsel – aansprakelijk voor de geleden schade.

Bij het aflopen van de vereisten voor een onrechtmatige daad komen onder meer de regels uit het BPR en de wet- en regelgeving van Gemeente Utrecht om de hoek kijken. Enkele belangrijke voorbeelden zijn de volgende:

• Maximale snelheid: in de Utrechtse grachten geldt een maximale snelheid van 4,5 km/u.
• Alcoholconsumptie: net als in het verkeer op de weg mag het alcoholgehalte van een schipper bloed niet hoger zijn dan 0,5 promille.
• Voorrang verlenen: voorrang moet worden verleend aan rondvaartboten en beroepsvaart.
• Verboden te varen: in sommige gebieden geldt een vaarverbod. Zo is deze zomer beperkte doorvaart mogelijk op de Oudegracht vanwege werkzaamheden. Voor de laatste informatie kunt u kijken op Vaarweginformatie.

Als schipper bent u verplicht om – onder meer –bovenstaande vaarregels na te leven, doet u dat niet, dan kan dat in uw nadeel werken bij het vaststellen van aansprakelijkheid op grond van onrechtmatige daad.

Het varen op de Utrechtse grachten brengt verantwoordelijkheden met zich mee. Mocht u zich onverantwoord gedragen en als gevolg daarvan schade ontstaan, dan bestaat de kans dat u aansprakelijk gehouden wordt voor geleden schade. Bekend zijn met de vaarregels en deze in acht nemen kan u erbij helpen om aansprakelijkheid te voorkomen. Een andere oplossing is natuurlijk een boot mét schipper huren.

Heeft u (tijdens het varen) schade veroorzaakt en vraagt u zich af of u de schade dient te vergoeden? Neem dan vrijblijvend contact op met een van onze topspecialisten.