Nieuws

Tax alert: Update Box 3 arrest

Gepubliceerd op 25 mei 2022

Onze mensen

Afgelopen vrijdag 20 mei heeft de Hoge Raad twee belangwekkende arresten gewezen.

1. Geen verplichte compensatie bij niet tijdig bezwaar (Hoge Raad 20 mei 2022, nr. 21/04407)

De Hoge Raad oordeelde immers dat spaarders die niet tijdig bezwaar hebben gemaakt tegen de vermogensrendementsheffing in box 3, niet gecompenseerd hoeven te worden door de overheid. Hierbij stelde de Hoge Raad voorop dat het gegeven oordeel in het arrest van 24 december 2021 - namelijk dat (bepaalde) spaarders gecompenseerd moeten worden - alleen betrekking heeft op de heffing in box 3 vanaf het jaar 2017. Ten aanzien van de heffing in box 3 over daaraan voorafgaande jaren, blijft de Hoge Raad bij eerder gevormde rechtspraak. Met betrekking tot de definitieve aanslagen inkomstenbelasting vanaf 2017 waartegen spaarders niet tijdig bezwaar hebben gemaakt, hoeft geen ambtshalve vermindering te worden verleend. Dit omdat de aanslagen onherroepelijk vast zijn komen te staan. Een aanslag wordt onherroepelijk als niet binnen een termijn van zes weken na het opleggen daarvan door de Belastingdienst bezwaar wordt gemaakt door de belastingplichtige. De gestelde onjuistheid van deze definitieve aanslagen volgt uit nieuwe jurisprudentie en ambtshalve vermindering hoeft niet te worden verleend wanneer onjuistheid van de belastingaanslag voortvloeit uit jurisprudentie die is gewezen nadat die aanslag onherroepelijk is komen vast te staan, tenzij de Minister van Financiën anders heeft bepaald. De Minister van Financiën heeft na het arrest van 24 december 2021 niet bekend gemaakt dat hij anders zou bepalen. Om deze reden heeft het Hof volgens de Hoge Raad in de uitspraak juist geoordeeld.

2. Rechtsherstel tijdig-bezwaarmakers (Hoge Raad 20 mei 2022, nr. 21/03587)

Belastingplichtigen die wel tijdig bezwaar maakten, bijvoorbeeld omdat zij deelnamen aan de massaal bezwaarprocedure voor box 3, kunnen naar aanleiding van het box 3-arrest van de Hoge Raad van 24 december 2021 en de daaropvolgende collectieve uitspraak op het massaal bezwaar wél binnen zes maanden een beslissing van de inspecteur over vermindering van hun aanslag verwachten. De Hoge Raad oordeelt in dit verband dat de belastingplichtige die het niet eens is met de beslissing van de Inspecteur over (de omvang van) de vermindering wel nog een verzoek om ambtshalve (verdere) vermindering van de aanslag kan indienen bij de Inspecteur. Dit verzoek kan, als aan bepaalde voorwaarden is voldaan, ertoe leiden dat de aanslag door de Inspecteur alsnog ambtshalve (verder) wordt verminderd. De Hoge Raad is namelijk van oordeel dat is voldaan aan de voorwaarde dat de onjuistheid van de aanslag niet voortvloeit uit jurisprudentie die pas is gewezen nadat die aanslag onherroepelijk vast is komen te staan. De aanslagen die onder het massaal bezwaar vielen, stonden namelijk nog niet onherroepelijk vast toen het box 3-arrest van 24 december 2021 werd gewezen.

3. Afsluitende opmerkingen

Allereerst merken we graag op dat tegen aanslagen inkomstenbelasting vanaf belastingjaar 2017 die nog niet onherroepelijk vaststaan, bijvoorbeeld omdat er discussie is ten aanzien van een ander inkomensbestanddeel dan in box 3, ook rechtsherstel openstaat. Dit kunt u dus in uw voordeel gebruiken. Verder is het nu aan de politiek of er compensatie komt voor de grote groep spaarders die recht zouden hebben gehad op compensatie wanneer zij wel tijdig bezwaar hadden gemaakt. Het kabinet gaat zich na de uitspraak van vandaag weer beraden op vervolgstappen, zegt staatssecretaris Van Rij. Daarmee staat nog steeds de deur open naar een vorm van compensatie voor alle spaarders, ook al is dat juridisch dus niet verplicht. Van Rij: "Ik begrijp het gevoel dat als jij geen bezwaar hebt gemaakt, je nu naast het net vist." De Tweede Kamer riep het kabinet unaniem op vooral naar de kleinere spaarders en die niet-bezwaarmakers te kijken. Zeker omdat de Hoge Raad oordeelde dat de spaartaks in strijd is met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Van Rij zei rekening te willen houden met het rechtsgevoel van spaarders. Naar verwachting wordt hierover uiterlijk met Prinsjesdag 2022 meer over bekend gemaakt. Bovendien zou er nog binnen vier maanden na deze uitspraken een klacht ingediend kunnen worden bij het Europees Hof ter bescherming van de rechten van de mens (EHRM). Wat moet je doen met de reeds ingediende aangiftes over 2020 en 2021 die nog niet onherroepelijk vaststaan? Wij adviseren om expliciet bezwaar te maken tegen de box 3 heffing, nu nog niet duidelijk is of bezwaarmakers tegen inkomensbestanddelen in box 1, ook automatisch het rechtsherstel in box 3 toegepast krijgen. Heeft u vragen hierover of wilt u een afspraak maken? Neem gerust contact met ons op!