Penaltysoap

De penaltysoap rondom FC Lisse en HSV Hoek: terechte of onterechte winnaar? Een mooie dag voor de spelers van FC Lisse: op 20 september 2017 verslaan zij HSV Hoek door middel van een strafschoppenserie. Of toch niet…? Lees hieronder wat er gebeurde in de penaltysoap tussen FC Lisse, HSV Hoek en de KNVB. Wat is er gebeurd? Op 20 september 2017 speelde FC Lisse in de eerste ronde van het KNVB Bekertoernooi tegen voetbalclub HSV Hoek. De winnaar van deze wedstrijd zou zich plaatsen voor de tweede ronde van het Bekertoernooi. Na het spelen van 90 minuten was de stand 1-1, waarna is overgegaan tot een verlenging. In deze verlenging hebben beide teams één goal gescoord, zodat de stand na het spelen van 120 minuten 2-2 was. Vervolgens is de scheidsrechter overgegaan tot het nemen van strafschoppen, maar heeft de eerste 10 strafschoppen niet om en om laten nemen (het zogenaamde ABAB-systeem). De scheidsrechter heeft het zogenaamde ABBA-systeem gehanteerd. Dit systeem houdt in dat ploeg A de eerste strafschop neemt en ploeg B de volgende twee, waarna ploeg A weer mag (vergelijkbaar met het tie break-systeem in tennis). FC Lisse heeft de eerste strafschop in de ABBA-serie genomen. Na het nemen van in totaal 10 strafschoppen hadden beide teams ieder één strafschop gemist, zodat de stand 4-4 was. De scheidsrechter heeft vervolgens beslist dat de volgende strafschoppenserie weer om en om genomen moest worden. FC Lisse heeft toen als eerste een strafschop genomen en gescoord. Daarna was HSV Hoek aan de beurt en zij heeft haar penalty gemist. Hierdoor heeft FC Lisse de wedstrijd met 5-4 gewonnen. Het ABBA-systeem kwam niet helemaal uit de lucht vallen. De Wereldvoetbalbond FIFA onderzoekt op dit moment middels een pilot of het nemen van strafschoppen volgens het ABBA-systeem wenselijker is. Uit onderzoek zou namelijk gebleken zijn dat wanneer strafschoppen om en om worden genomen, het team dat de eerste strafschop neemt een psychologisch voordeel heeft. Het ABBA-systeem zou dit voordeel ‘wegnemen’. De teammanager van HSV Hoek heeft diezelfde dag een e-mail aan de KNVB gericht en bezwaar gemaakt tegen het verkeerd afnemen van de strafschoppenserie. De scheidsrechter heeft dit per e-mail een dag later bevestigd. De KNVB heeft onderzocht of de penalty’s opnieuw genomen moesten worden Het onderzoek van de KNVB De KNVB heeft advies ingewonnen bij The International Football Association Board (IFAB), de internationale spelregelcommissie van het voetbal. Op grond van de statuten van FIFA, dienen bekerwedstrijden in Nederland volgens de spelregels van IFAB gespeeld te worden. IFAB bevestigt dat het laten nemen van de strafschoppenserie volgens het ABBA-systeem niet in overeenstemming met ‘the Laws of the Game’ is en dat dit systeem ook niet gebruikt mag worden zonder officiële toestemming van IFAB. Daarnaast stelt IFAB: ‘However, the referee’s organisation/administrative error can be challenged and the competition can decide that the kicks from the penalty mark must take place again or that another method be used to determine the winner e.g. the toss of a coin’. Dit betekent dat volgens IFAB de KNVB deze beslissing van de scheidsrechter buitenspel mag zetten en kan beslissen dat de strafschoppenserie opnieuw moet plaatsvinden of dat een andere methode gebruikt kan worden om de winnaar te bepalen (bijvoorbeeld door middel van ‘kop of munt’). Vervolgens heeft de KNVB beslist dat de strafschoppenserie opnieuw genomen moest worden in overeenstemming met artikel 50 van het Bekerreglement. Wat willen FC Lisse en de KNVB? FC Lisse vindt dat de KNVB niet bevoegd is te besluiten dat de strafschoppenserie opnieuw genomen moet worden, dat het besluit van de KNVB in strijd is met haar eigen reglementen en dat het besluit in strijd is met de redelijkheid en billijkheid. FC Lisse is daarom een kort geding procedure gestart. In een kort geding kan de rechter op een relatief zeer korte termijn een voorlopige (en dus niet definitieve) uitspraak doen. FC Lisse vordert in deze kort geding procedure om het besluit dat de strafschoppenserie opnieuw genomen moet worden te schorsen (totdat in de bodemprocedure onherroepelijk is beslist over de vernietiging van het besluit) én om KNVB te verplichten FC Lisse toe te laten tot de tweede ronde van het KNVB Bekertoernooi van het seizoen 2017/2018. Dit zou betekenen dat gedaan wordt alsof het besluit van de KNVB ‘tijdelijk’ niet bestaat, waardoor FC Lisse alsnog de tweede ronde van het KNVB Bekertoernooi mag spelen. De KNVB heeft hiertegen verweer gevoerd en aangegeven dat zij wél bevoegd was om dit besluit te nemen, dat het besluit in overeenstemming met de reglementen was en dat het besluit redelijk en billijk is. De regels Tijdens de zitting schetste de voorzieningenrechter kort het juridisch kader dat ten grondslag ligt aan deze kwestie. Het is een kort geding en dat betekent dat de rechter zal toetsen of de procedure goed gevolgd is, maar geen oordeel geeft over de inhoud van het besluit van de KNVB. Het is namelijk niet de bedoeling dat de rechter op de stoel van de KNVB gaat zitten. De vragen die de rechter zichzelf zal stellen, zijn of: 1. De KNVB bevoegd was om het besluit te nemen; 2. De KNVB in redelijkheid tot dit besluit had kunnen komen. Alleen wanneer het aannemelijk is dat de rechter in een bodemprocedure de beslissing van de KNVB zal vernietigen, kan de voorzieningenrechter de beslissing van de KNVB schorsen (het kort geding is een procedure waarin een voorlopige voorziening en dus geen definitieve voorziening wordt getroffen). De regel waar het allemaal om draait, is Law 5 van the Laws of the Game. In dit artikel staat dat beslissingen van de scheidsrechter betreffende spelaangelegenheden, inclusief of een doelpunt al dan niet is gemaakt en de uitslag van de wedstrijd, bindend zijn. Ook staat in dit artikel dat de beslissingen van de scheidsrechter en de overige wedstrijdofficials te allen tijde moeten worden gerespecteerd. Een beslissing van de scheidsrechter is alleen niet onder alle omstandigheden bindend. Waar een feitelijke beslissing van de scheidsrechter onder alle omstandigheden valt onder het bereik van regel 5 en daarmee dus onaantastbaar is, geldt dat niet voor technische beslissingen. Ten aanzien van die beslissingen kan in uitzonderlijke omstandigheden een technische beslissing van de scheidsrechter toch worden aangetast althans worden herzien. Dit volgt uit eerdere uitspraken van bijvoorbeeld UEFA en ook IFAB neemt dit standpunt in. De beslissing De rechter is van oordeel dat de KNVB de bevoegd om over deze situatie (de beslissing van de scheidsrechter) te besluiten én dat hier sprake is van een bijzondere omstandigheid die afwijking van de beslissing van de scheidsrechter noodzakelijk maakte. De rechter oordeelt dat, gegeven de reactie van de IFAB en het oordeel van de UEFA , de beslissing van de scheidsrechter om de strafschoppen niet om en om te laten nemen (in strijd met de Spelregels Veldvoetbal) niet een beslissing is die valt onder de reikwijdte van regel 5. Dat maakt dat de beslissing van de scheidsrechter, om de strafschoppenserie overeenkomstig het ABBA-systeem te laten nemen, niet bindend is. Daarnaast is de voorzieningenrechter van mening dat het besluit van de KNVB niet in strijd is met de eisen van redelijkheid en billijkheid. Bij een afweging van alle belangen heeft de KNVB in redelijkheid tot het besluit kunnen komen, juist nu de beslissing van de scheidsrechter niet bindend is volgens regel 5. De vorderingen van FC Lisse worden afgewezen én de strafschoppenserie moet opnieuw genomen worden. Helaas voor FC Lisse, want de strafschoppenserie wordt verloren. HSV Hoek gaat dus alsnog door naar de volgende ronde van het Bekertoernooi van de KNVB. Belangrijke punten Belangrijk om te weten is dat een voorzieningenrechter in een kort geding slechts marginaal toetst. De rechter zal bij de beoordeling of de KNVB tot een bepaald besluit had kunnen komen voornamelijk kijken naar óf de KNVB bevoegd was om het besluit te nemen én of de KNVB in redelijkheid tot dit besluit had kunnen komen. Alleen wanneer het aannemelijk is dat de rechter in een bodemprocedure de beslissing van de KNVB zou vernietigen, kan de voorzieningenrechter de beslissing van de KNVB schorsen. Bij de uitleg van regel 5 van de Spelregels veldvoetbal wordt gekeken of sprake is van een “feitelijke of technische beslissing” van de scheidsrechter. Afhankelijk daarvan, is een beslissing van de scheidsrechter onaantastbaar of niet. Bij een feitelijke beslissing is de beslissing van de scheidsrechter altijd onaantastbaar, bij een technische beslissing kan hiervoor een uitzondering gemaakt worden wanneer de technische beslissing van de scheidsrechter van doorslaggevende invloed is geweest op de definitieve uitslag van de wedstrijd, waarbij van doorslaggevende invloed zo moet worden uitgelegd dat het moet gaan om meer dan alleen van mogelijke of potentiële invloed. Zo zie je maar: de KNVB heeft vaak een streepje voor in een juridische procedure (zowel in een bodemprocedure als in een kort geding). De rechter gaat liever niet op de stoel van de KNVB zitten.