Bedrijfsgeheim & werknemer

De gevolgen van de Wet bescherming bedrijfsgeheimen (Wbb) voor u als werkgever. Uw bedrijfsgeheimen zijn van groot belang om uw concurrentiepositie te beschermen en u uw investeringen in innovaties terug te verdienen. Maar wat als uw werknemers uw bedrijfsgeheimen prijsgeven of na einde van het dienstverband meenemen naar de concurrent? Of zelf met u gaan concurreren? Met de komst van de Wet bescherming bedrijfsgeheimen (Wbb) gaat daar wat veranderen. Het beschermen van bedrijfsgeheimen nu Het (arbeids-)recht kent mogelijkheden om uw bedrijfsgeheimen te beschermen tegen onrechtmatig gebruik door uw (voormalig) medewerkers. In de arbeidsovereenkomst kan een geheimhoudingsbeding met boetebeding een goede stok achter de deur zijn. Ook een opgenomen relatie- en concurrentiebeding kan bijdragen aan het voorkomen van de exploitatie van uw bedrijfsgeheimen door anderen. Daarnaast kan het kopiëren of (laten) gebruiken van een bedrijfsgeheim in strijd zijn met het goed werknemerschap en kan dit tot ontslag op staande voet leiden. Wanneer sprake is van een onrechtmatige daad is het vorderen van een vergoeding van de schade die u heeft geleden ook mogelijk. Wat gaat er veranderen? De Tweede Kamer heeft op 17 april 2018 het wetsvoorstel Bescherming Bedrijfsgeheimen (Wbb) aangenomen. Het voorstel ligt nu ter goedkeuring bij de Eerste Kamer. Met dit wetsvoorstel wordt uitvoering gegeven aan de richtlijn van de Europese Unie betreffende de bescherming van niet-openbaar gemaakte knowhow en bedrijfsinformatie. Het is de bedoeling dat deze wetgeving uiterlijk 8 juni 2018 van kracht wordt. Of Nederland deze deadline gaat halen, is op het moment nog onbekend. Update: op 16 oktober 2018 is het wetsvoorstel ook door de Eerste Kamer aangenomen. Wat is een bedrijfsgeheim? Volgens het wetsvoorstel moet een bedrijfsgeheim aan drie voorwaarden voldoen. Het moet gaan om informatie die:

1. geheim is in die zin dat zij niet algemeen bekend is, en
2. handelswaarde bezit omdat zij geheim is, en
3. onderworpen is aan redelijke maatregelen om het geheim te behouden.

Een rechter zal aan de hand van bovengenoemde criteria toetsen of sprake is van een bedrijfsgeheim of niet. Redelijke maatregelen Met name de ‘redelijke maatregelen’ die getroffen moeten zijn, zijn interessant. De wetgever denkt hierbij aan zowel technische als contractuele maatregelen. Als voorbeelden worden onder meer genoemd het opnemen van geheimhoudingsbepalingen in de arbeidsovereenkomst en in arbeidsreglementen. Verder wordt het expliciet benoemen of registreren van bedrijfsgeheimen genoemd als ook het digitaal en feitelijk beschermen van de bedrijfsgeheimen. Betekent dit dat bij gebreke van deze ’redelijke maatregelen’ geen sprake meer is van een bedrijfsgeheim? Verliest een werkgever het recht op schadevergoeding als een werknemer een bedrijfsgeheim willens en wetens onrechtmatig gebruikt, maar de werkgever heeft nagelaten de ‘redelijke maatregelen’ te treffen? Naar de letter van de wet wel, maar we zijn benieuwd hoe rechters hier in de praktijk mee omgaan. Uitzonderingen Het wetsvoorstel bescherming bedrijfsgeheimen kent ook uitzonderingen op basis waarvan een medewerker een bedrijfsgeheim wél mag delen. Uitgezonderd is:

1. daar waar sprake is van strijd met het recht op vrijheid van meningsuiting

Hier zal de rechter een afweging maken tussen uw belang bij het handhaven van het geheim en de beperking van de vrijheid van meningsuiting van uw werknemer. Een voorbeeld waarbij de rechter in het voordeel van de ex-werknemer besliste, had de werknemer een boek geschreven over zijn voormalige werkgever, terwijl in de vaststellingsovereenkomst een geheimhoudingsbeding was opgenomen. Deze afweging wordt overigens nu ook al gemaakt, maar is nooit eerder expliciet genoemd de wet.

2. het onthullen van wangedrag, fouten en onrechtmatige activiteiten (klokkenluiders),

In dit geval mag een bedrijfsgeheim alleen onthuld worden op voorwaarde dat de inbreuk op het bedrijfsgeheim is gedaan met het oog op de bescherming van het algemeen belang. De Wet Huis voor Klokkenluiders is van toepassing om te bepalen of de openbaarmaking rechtmatig is of niet.

3. het onthullen van een bedrijfsgeheim aan de Ondernemingsraad (OR),

Het schenden van het bedrijfsgeheim door een werknemer die informatie aan de OR geeft, is toegestaan als dit noodzakelijk is voor de vertegenwoordigde functie van de OR. Heeft een OR bijvoorbeeld een adviesaanvraag in behandeling en is de geheime informatie relevant om een goed advies te kunnen geven? Dan mag een medewerker dit delen met de OR.

4. het onthullen van een bedrijfsgeheim om dwingende redenen van algemeen belang

Bij ‘algemeen belang’ kunt u denken aan consumentenbescherming, milieu, gezondheid, openbare orde en –veiligheid. De wetgever noemt als voorbeeld de situatie waarbij in een crisissituatie rondom een chemische fabriek de samenstelling van een product bekend wordt gemaakt door een werknemer om verdere schade te voorkomen. Ons advies Wij adviseren u in kaart te brengen welke informatie u geheim wilt houden en, waar nodig, te regelen dat deze aan de definitie van een bedrijfsgeheim voldoet. Ook is het aan te raden om standaard in arbeidsovereenkomsten een goed geschreven geheimhoudingsbeding op te nemen, met boeteclausule. Indien u nog geen bedrijfsregeling of arbeidsreglement heeft waarin de regels omtrent bedrijfsgeheimen worden geregeld, zou dit een goed moment zijn om die alsnog op te stellen. Tot slot is het aan te raden om uw bedrijfsgeheimen van een redelijke bescherming te voorzien. Denk hierbij aan maatregelen als het inrichten van een systeem waarbij alleen specifiek aangewezen medewerkers toegang hebben tot bedrijfsgeheimen, digitale beschermingsmiddelen en fysiek toezicht, zoals cameratoezicht. Wilt u graag advies bij het opstellen van een goed geheimhoudingsbeding, arbeidsreglement of bedrijfsregeling? Of is uw bedrijfsgeheim al geschonden en wilt u maatregelen nemen? Holla Advocaten is gespecialiseerd in complexe en gevoelige zaken. Neem contact op met onze specialist Bert van den Boom voor hulp en informatie. Dit artikel is geschreven door Peggie van Vugt, medewerker Wetenschappelijk Bureau van Holla Advocaten. Lees ook onze artikelen Bedrijfsgeheimen: horen, zien & zwijgen? en Bescherming van bedrijfsgeheimen in de EU: het kan.